Tijdens het weekend van 9 mei wordt er in Kasterlee stevig verbroederd met het Zwitserse Plaffeien.
PLAFFEIEN – MEER DAN 30 JAAR VERBROEDERD MET KASTERLEE
Het begon allemaal in juni 1979 toen de fanfare Alphorn uit Plaffeien in Kasterlee op bezoek kwam naar aanleiding van het 100-jarig bestaan van de Kastelse fanfare De Kunstminnaars. Dat werd een onvergetelijk feest met ondermeer een stoet met meer dan 600 figuranten. Nog datzelfde jaar ging Kasterlee al op tegenbezoek naar Plaffeien, waar de ontvangst al even hartelijk was. Toen werden vriendschapsbanden gesmeed, die in 1987 resulteerden in een officiële verbroedering in Kasterlee, in 1989 in Plaffeien. In 1989 ook mocht het gemeentebestuur van Plaffeien in Straatsburg als eerste Zwitserse gemeente het Eurodiploma in ontvangst nemen. Toenmalig burgemeester Heinrich Piller was zo fier met de onderscheiding, dat hij diezelfde dag nog vanuit Straatsburg besloot eerst naar Kasterlee te komen om dit hier te melden.
De fanfares gaven de start, maar daarna bezochten velen al Plaffeien, individueel, met familie of met vrienden, maar ook heel wat verenigingen volgden. Vanuit Kasterlee trokken zo voetbalploegen, brandweer, jeugdverenigingen, wielertoeristen, muziekgezelschappen, zangkoren, … naar ginder. Honderden dorpsgenoten, maar ook mensen uit naburige gemeenten vonden de weg naar Plaffeien Orkesten als The New Image, Joe Harris en Marc Deckx met orkest, Het Kempisch Jeugdfanfare-orkest, uit Turnhout de turngroep ‘Kracht en Zwier’, leerlingen van het Sint Pietersinstituut. De olijke ‘Boeren van Turnhout’ trokken van daaruit met hun orkestje door Zwitserland.
Het werd ook de gewoonte dat de diverse nieuw gekozen gemeentebesturen van Plaffeien en Kasterlee bij de partner op bezoek ging. Telkens waren ze er eregasten en werden die bezoeken een groot succes
PLAFFEIEN – GRÜEZI-DAGEN
Om het succes van deze verbroedering te vieren, maar ook om mekaar nog beter te leren kennen werd er in maart 1981 een eerste groot Grüezifeest georganiseerd. Een enorm succes met volksdansgroepen, jodelaars, vendelzwaaiers, sportlui, zangers, typische ambachten, … Het was ook toen dat de eerste sneeuwklassen gepland werden. Een massa jongeren uit onze gemeentescholen konden nu al sinds 1982 van de sneeuwsport gaan genieten.
Hoogste tijd nu om in Kasterlee opnieuw grootse ‘Grüezi-dagen’ te gaan organiseren. Dat gaat gebeuren van 9 tot 12 mei van dit jaar. Dagen om zeker vrij te houden, want dan gaat er heel wat gebeuren.
PLAFFEIEN IN ZWITSERLAND – EEN KENNISMAKING
De landelijke gemeente Plaffeien ligt in het centrum van het Senseoberland en is naar oppervlakte de tweede grootste gemeente van het kanton Freiburg, een van de drie tweetalige kantons van Zwitserland, genoemd naar de stad Freiburg/Fribourg.
Elk kanton in Zwitserland is als het ware een miniatuurstaatje, dat zichzelf bedruipt. Elke Zwitser voelt zich in de eerste plaats bewoner van zijn kanton, daarna pas ‘Zwitser’. Dat is zo ook het geval bii de bewoners van Plaffeien. Ze zijn erg fier op hun land. Nog fierder zijn ze in het kanton Freiburg te wonen, dat al sinds 1481 lid is van de Zwitserse Confederatie (ons Belgiekske bestaat nog maar amper 175 jaar!). Maar het best voelen ze zich als inwoner van Plaffeien.
Doorheen het kanton, en ook dwars doorheen de stad Fribourg, loopt de taalgrens. Die wordt ook wel eens de ‘Rösti-Graben’ genoemd, de ‘gebakken patatjes-gracht?’, een denkbeeldige noord-zuidscheiding tussen de Frans- en Duitstaligen. In het noorden spreekt men keurig Frans, in het zuiden het Zwitsers Duits (en eet men wat meer Rösti?). Van dat moeilijk verstaanbare ‘Schwyzerdütsch’ – Schweizerdeutsch, spreekt men in Plaffeien zelf dan nog eens een nog minder goed te begrijpen dialect, het Senslerdütsch.
PLAFFEIEN - SCHWARZSEE – TOERISTISCH GEHUCHT VAN PLAFFEIEN
De eerste toeristen kwamen hier al op het einde van de 18de eeuw om er te komen baden in zwavelbronnen. Maar echt goed op gang kwam alles rond 1940 met de bouw van de eerste skilift tegen de flank van de centrale berg hier, de Kaiseregg, 2185 m alhoewel de hoogste berg eigenlijk met 2235 m de Schafberg is.
Vooral het dagtoerisme doet het nu tegenwoordig bijzonder goed en op zonnige dagen stromen vele families toe uit de nabijgelegen steden zoals Fribourg en Bern.
In de zomer komen ze om nabij het meer te zonnebaden of te wandelen langs de zacht glooiende mooie wandelweg van 4 km rondom het meer. In het meer zelf kan men roeien, zwemmen. Kinderen kunnen er de heksenweg volgen, of doen een afdaling met ‘trottinetten’ of schuiven naar beneden langs de rodelbaan.
We zitten hier in de Voralpen en kunnen er hoog de bergen intrekken, te voet of met de stoeltjeslift van Gypsera. Daar kan dan genoten worden van de prachtige natuur en kan men tot op de top van de Kaiseregg klimmen. In 1979, bij het eerste bezoek van Kasterlee aan Plaffeien, deden dit niet minder dan 70 Kastelse bezoekers! Zelden gezien, zoveel volk op die plaats. De meest sportieven waagden zich zelfs aan de Spitzfluh, de moeite waard maar niet eenvoudig.
Maar ook wintersportfanaten komen aan hun trekken op de 22 kilometer skipisten met 5 skiliften en 1 zetelbaan. Zelfs bij minder goede sneeuwdagen zorgen sneeuwblazers ervoor dat eenieder zich kan overgeven aan alpineski, carven, snowboard, langlauf, sleerijden, sneeuwsurfen, … .
Het meer is dan bevroren, zodat sportvliegtuigen er zelfs op kwamen landen en er ook ‘skijörring’ kan gebeuren: op ski glijden achter paarden, die voor deze gelegenheid speciale hoefijzers hebben. Maar gewoon schaatsen kan natuurlijk ook.
SCHWARZSEE – BEKEND BIJ 150 000 BELGISCHE JONGEREN
Zeer veel Belgische kinderen verbleven reeds in het grote gebouw van het Zwitsers leger in Schwarzsee, want al meer dan 50 jaar organiseren de Christelijke Mutualiteiten daar zomer- en wintervakanties. Al sinds 1959 krijgen elk jaar 2000 tot 3000 Belgische jongeren daar een heerlijke vakantie aangeboden. Ze trekken er de bergen in, gaan in een alpenboerderij overnachten, de sportiefsten beklimmen de Kaiseregg. Maar ze kunnen er ook allerlei watersporten beoefenen, en op het meer van Neuchätel gaan waterskiën.
1982 EERSTE SNEEUWKLASSEN UIT KASTERLEE NAAR PLAFFEIEN
Al meer dan 30 jaar gaan 12-jarigen van het 6e leerjaar van de gemeentelijke basisscholen De Vlieger van Kasterlee en De Pagadder van Lichtaart samen met hun begeleiders op sneeuwklassen naar de verbroederingsgemeente Plaffeien. Bedoeling is dat door de verbroedering met Plaffeien niet alleen een betaalbare formule kon aangeboden worden, maar bovendien een persoonlijk contact kan bevorderd worden tussen de bevolking van Plaffeien en de kinderen van Kasterlee.
ONZE BEZOEKERS UIT PLAFFEIEN : PLAFFEIEN LOOPT LEEG OP 9 MEI
Onze zustergemeente uit Plaffeien telde eind vorig jaar 1950 inwoners. Tijdens onze Grüezi-dagen komen er ongeveer 150 personen naar Kasterlee, dat is ongeveer 13 % van de bevolking!
Het zal die dagen stil zijn in Plaffeien.
HET NIEUWE GEMEENTEBESTUUR dat in 2011 verkozen werd, gaat dit jaar tijdens de Grüezi-dagen bij ons op bezoek komen.
Zeker de bewoners van Plaffeien houden nog zeer sterk aan oude gebruiken en dus ook aan de kledij van vroeger. De vrouw draagt haar ‘Sensler Werktagstracht’ enkel bij speciale gelegenheden. Maar de man, de ‘armailli’ of ‘Sensler’, de koehouder, zie je nog heel veel in zijn typische kledij: Als hij naar de kerk gaat, bij een of andere viering, bij een begrafenis, bij een feest zoals de Alpaufzug, de Alpabzug, het Schafscheid, het oogstdankfeest, … .
Hij draagt dan zijn ‘bredzon’, een kort blauw-zwart jasje met edelweiss als versiersels, een broek uit dezelfde stof, een hemd met pofmouwen en op de heup hangt, aan een lange draagriem, het typische lederen ‘loyi’-tasje. Dit was oorspronkelijk een werktasje, maar nu is het een pronkvoorwerp geworden. In het middengedeelte zat zout en daarmee lokte hij de koeien, die zich soms ver verspreid op de alpenweide bevonden. Links en rechts hangen kleine houten potjes. In een daarvan zit vet. Daarmee kon hij de stroeve uier insmeren om die soepeler te maken bij het melken. Het andere potje bevatte uierzalf. Op het hoofd heeft de Sensler een speciaal zwart mutsje. Typische houding: Als hij niets te dragen heeft, houdt hij steeds de handen in de broekzakken.
KOM DAT PROEVEN : KAZEN UIT PLAFFEIEN – FONDUE FRIBOURGEOISE - RACLETTE
In Plaffeien produceren ze naast diverse bergkazen ook de Emmental, de Gruyère, de,Vacherin.
Deze laatste is bijzonder geschikt voor de Fondue Fribourgeoise. Die wordt veel gegeten in Plaffeien als de ‘moitié-moitié’, ‘Halb-Halb’, half en half, waarin 50 % Vacherin en 50 % Gruyère.
Te verkrijgen tijdens de Grüezi-dagen , alsook de raclette: heerlijke gesmolten kaas. Daarbij enkele kleine augurken en zure zilverajuintjes, wat paprikapoeder of peper erop gestrooid en dan natuurlijk een glaasje witte wijn erbij gedronken.
RÖSTI – PATATJES OP ZIJN ZWITSERS
Het is een soort knapperige, erg voedzame aardappelpannenkoek, waar zoals alle Zwitsers ook de mensen van Plaffeien dol op zijn. Weinigen weten dat het van oorsprong een boerenontbijt is, in feite het tweede ontbijt. Nadat hij heel vroeg in de morgen al wel een stuk brood gegeten had alvorens de koeien te gaan melken en wat stalwerk te gaan doen, kreeg de Zwitserse boer daarna, nog diezelfde ochtend de rösti voorgeschoteld.
De boerin neemt daarvoor verse of licht gekookte aardappelen, die ze met een speciale rasp grof raspt en in een grote braadpan met varkensreuzel, boter, of ook wel olie, dropt. Ze drukt het mengsel goed aan en laat het lichtjes aanbakken tot het een soort pannenkoek met goudbruine korst wordt. Dikwijls voegt ze er ook gesneden uien en spekrepeltjes toe. Dan maakt ze de korst wat los met een spatel, legt bovenop de pan een bord, zwikt alles om, zodat de rösti mooi met de bruin gebakken kant boven ligt. Rösti kan je nu tegenwoordig in de restaurants en tavernes onder allerlei vormen voorgeschoteld krijgen: met gebakken eieren, spek, braadworst, lever, met een stevige uiensaus,… Ook bij ons in België geraakt rösti meer en meer ingeburgerd en kan men deze aanschaffen, in aluminiumfolie verpakt.
Foto J. Stoop / Nnieuws.
